Van 20 juni tot 8 juli 2014 Als blogger is er natuurlijk niets vervelender dat je je verhalen niet kwijt kan. Een aantal onder jullie meldde het al, maar reismee.nl kampt al weken met storingen. Voor yildiz.reismee.nl had dat tot gevolg dat mijn blogs van 2014zijn verdwenen. En na enkele weken kwamen alle oude verhalen, die ik eind vorig jaar verwijderde, weer in beeld. Om orde op zaken te kunnen stellen, sloot de organisatie van reismee.nl de beheeromgeving voor bloggers af. Machteloos wacht ik nu dus al weken af of die ellende allemaal nog goed komt. Inmiddels heb ik wel weer toegang gekregen om verhalen toe te voegen. Maar de eerste verhalen van 2014 zijn nog spoorloos en foto's uploaden lukt ook jammergenoeg nog niet. Maar ondanks deze haperingen ga ik met het verhalen gewoon de draad weer opppakken. In de baai van Zaton,- jullie weten wel, die baai waar het altijd hard waait, zo'n 10 mijl boven Dubrovnik- bedachten we dat we toch nog wel een keertje naar de oude stad van Dubrovnik wilden. Het was er de eerste keer-vorig jaar- verbluffend mooi. Dus het voelde niet helemaal goed om richting Montenegro te varen zonder even de geuren van de oude stad opgesnoven te hebben. Na een dagje gas en diesel tanken, en een bezoekje aan het eilandje Lopud, hebben we onze boot s ochtends vroeg aan een kade bij Veliki Zaton gebonden en zijn we per bus naar Dubrovnik gereisd. Het was wederom prachtig en wederom verzengend warm in de stad. Mochten jullie ooit de stad willen bezoeken - en dat raden we jullie beslist aan- doe dat dan in het voor- of najaar, zodat de warmte niet teveel energie opslokt! Deze keer hebben we ons daar wel gewaagd aan de kabelbaan die pal naast de muren van de oude stad omhoog gaat naar de hoogste top van de zeer nabij gelegen berg. Ik heb het nooit op die kabelbanen bij steden. Ooit hebben wij een ons in een kabelbaantje bij Barcelona begeven en toen we op grote hoogte hingen, zagen wij dat bijna alle bewegende delen van het bakje zwaar aan het roesten waren. Er blies een behoorlijk windje en het ding heeft gedurende de hele trip akelig geschommeld. Ik zie ons nog puffend van opluchting dat we het gehaald hadden uit dat ding stappen. Ik zei toen: dat doe ik nooit meer! Maar deze kabelbaan oogde fris en modern. Dat klopt ook wel, want de oude roestbak, die er wel heeft gehangen, is tijdens de oorlog door de Serven ook volledig kapot geschoten. Dus toen de stad met veel buitenlandse donaties weer kon worden opgebouwd, is ook de kabelbaan in een high tech versie in ere hersteld. Dus het ding zoefde naar boven en binnen de kortste keren stonden we op een prachtig uitzichtpunt ( beetje hoog en eng, want ik heb hoogtevrees) over de stad en de Adriatische zee te loeren. Adembenemend! Op de berg bleek ook een fototentoonstelling met beelden van de eind zeventiger jaren zwaar verwoeste stad. Plaatjes met schokkende en onbegrijpelijke beelden. Met veel internationele financiele steun heeft men gelukkig de stad weer in ere kunnen herstellen. De dag daarna zijn we met een lichte bries zuidwaarts gezeild. Het is mogelijk om vlak onder de prachtig gerestaureerde stadsmuren van Dubrovnik te zeilen, dus dat hebben we gedaan. Tussen de rondvaartbootjes, de kanoende mensen, de miljoenenjachten, die daar ankeren, hebben we geslalomd en met veel plezier de stad vanaf het water bekeken. Zie foto. Wederom prachtig! In Cavtat, een klein maar gezellig stadje, hebben we onze boot weer voor anker gelegd. Cavtat is oud, volgens de geschiedenis gesticht door de Grieken, maar uiteraard ook in handen geweest van zo n beetje alle buurvolken. De Romeinen hebben er het meest zichtbaar hun sporen achter gelaten. Dus een mooi intact gebleven badhuis, een in slechte staat verkerende tempel en wat oude stadsmuren zijn te bezichtigen. Het is een toeristisch dorpje, vooral bezocht door vakantievierende Kroaten en Slovenen. Cavtat is ook de plaats waar de boot moet worden uitgeklaard bij vertrek naar Montenegro. De volgende dag deden wij een eerste poging om uit te klaren. Bij het omvaren om het stadje naar de kade van de douane stak er plotseling een hele harde zuidoosten wind op. Voor de zekerheid zijn we even de zee op gevaren om te beoordelen of deze onverwachte klimatologische verandering zou doorzetten en de zee tot een onaantrekkelijk golfbad zou veranderen. En dat bleek inderdaad te gebeuren. In no time bouwden zich hoge golven op en de wind bleef aanzwellen. Dus we keken elkaar aan en besloten rechtsomkeert te maken. Zware zeegang en dan ook nog precies de wind tegen. Daar hadden we geen zin in. Dus terugkomend in de baai hebben we ons anker weer laten vallen en kort daarna zelf een tweede anker gezet , omdat de wind stormachtige vormen aan nam. De volgende dag waagden we de tweede poging. De wind was iets geminderd, we waren het geklots in onze baai zat, dus we roken onze kans. Het uitklaren verliep gelukkig vlot. Blik oneindig, je niet verbazen over de inefficiëntie, dat zijn eigen de sleutels die leiden tot een zorgeloze procedure. Maar ik moet zeggen, zowel de kapitanija als de douanebeambte waren erg aardig mensen. Dat helpt ook! Eenmaal met onze Yildiz op zee bleek de wind toch veel harder te waaien dan we dachten en waren de golven hoger dan ik zou willen. Dus met zwemvesten aan hebben we de zeilen (met rif) gezet en zijn we stoer richting zuiden gegaan. Maar een relaxed reisje was het niet. Het schoot in het geheel niet op, want de golven zetten ons, bij het maken van onze lange rakken behoorlijk terug. Zeilend was het spectaculair. Vooral Rob zie je opleven en genieten in dat ruige water. Maar ik heb moeite om de steeds sluimerende zeeziekte te onderdrukken. Na een paar uur worstelen hebben we zelfs de motor erbij moeten zetten om echt substantieel zuidwaarts te kunnen komen. Uiteindelijk raakten we dan toch in de binnendelta van Montenegro. Heerlijk moment toen daar de ruwe zee zich tot een tot een lieflijk water omtoverde, de wind wegviel achter de bergen en het landschap van Montenegro zich aan je tentoonstelt. Het inklaren in Zelenika was een wassen neus. Een bijna te lieve douanier en een ongewoon klantvriendelijke dame van de politie verzorgen met een glimlach het nodige papierwerk. Rob bleef op de Yildiz rondjes varen en kon mij na een half uurtje al weer oppikken van de kade. Op naar de haven van Tivat. Op de motor, dat wel. In Tivat wordt een oud en verlaten marine complex omgetoverd tot een prachtige luxe jachthaven. Met de mooiste materialen worden steigers, boulevards, winkels, hotels en appartementen gebouwd. Hier wordt stevig geïnvesteerd in de nautische sector. En het moet gezegd worden, uiterst smaakvol! In de marina van Tivat werden we uiterst aardig ontvangen door Vladimir, een van de havenmeesters. Een reus van een jongekerel. Ik ben met hem opgelopen naar de receptie van de haven en al lopende kreeg ik even snel een college over Montenegro en een aantal to-do-adviezen. Maar ook op mijn gewone vraag of hier een wasserij was, kreeg ik een pasklaar antwoord. Die was er en hij zou met er ook even naar toe brengen. Kortom, we werden als vorsten ontvangen en tot onze stomme verbazing bleken de tarieven voor deze goudomrande haven uiterst vriendelijk! Dat was een leuke bijkomstigheid, want we waren weer toe aan een total refit. Boot in- en exterieur benodigden reiniging en onze waszak zat tot de rand toe vol! Dat betekende dus een volle dag hard werken. De zeer luxe ogende wasserij bleek een bijzondere ervaring. Toen ik daar met met grote baal wasgoed naar binnen viel, trof ik achter de toonbank een goed engels sprekende jongedame aan. Naast haar zat een wat oudere dame, die alleen een Slavische taal sprak. Maar zij communiceerde via het meisje. Wassen bleek geen probleem. Het zou de volgende dag allemaal klaar zijn. Dus geeft u die waszak maar. Tot mijn stomme verbazing werd de waszak naast de toonbank in zijn geheel omgekeerd. Onze enorme hoeveelheid poddelige wasgoed spreidde zich over de grond uit. Vervolgens pakte de jongedame elk stuk wasgoed op en ging op zoek naar het wasmerk. Eerst was -geloof ik- een t shirt van Rob aan de beurt. Daarna een boxershort van mij, toen een sloop, toen een bh, een korte broek van Rob... Elk kleidingstuk werd onderzocht op het wasmerk en op een bon werd de soorten wasgoed beschreven en geteld. Ik vond het wel enigszins genant om een voor mij onbekende winkeljuffrouw zo in je prive stinkwasgoed te zien graaien en grabbelen. En toen er een volgende bezoeker kwam en dit schouwspel ook noodgedwongen moest aanschouwen, vroeg ik toch maar even waarom dit eigenlijk nodig was. Maar de reactie was vriendelijk en resoluut. Wasgoed werd geteld en bekeken op beschadiging. Wasgoed zonder wasmerk en van een onduidelijke kwaliteit werd geweigerd, het zou stuk kunnen gaan. Maar gelukkig zei ze ook, dat ik hier niet op hoefde te wachten. Ik kon gerust met een half uurtje terugkomen, dan waren ze er wel klaar mee. Nou, dat leek met wel een perfect idee. Dan hoefde ik er in ieder geval geen getuige van te zijn hoe onze soms wel erg sjabby kleding door ander werd onderzocht! Dus ik heb me in de vroege ochtend heerlijk op een terrasje van een koffiebarretje laten bedienen met een heerlijke cappuccino en een croissant. En daar bedacht ik me dat het wel verstandig zou zijn om in de wasserij straks te vragen naar het wastarief. Want het merkwaardige teltafereel had ook wel iets weg van verrekening per stuk? Na ruim een half uur kwam ik terug in de wasserij. Mijn wasgoed was inmiddels verdeeld in twee grote plastic doorzichtige zakken en op de toonbank lagen twee handgeschreven bonnen klaar met veel tekst en veel turfstreepjes. Mijn vraag hoeveel het allemaal zou gaan kosten, was niet voorzien. Ik kreeg van de oudere dame heel vriendelijk een geplastificeerde prijslijst in mijn handen gedrukt en die duidde inderdaad op betaling per stuk. En een t shirt wassen kostte bijvoorbeeld maar 1,25 euro. Maar ja, als je er een stuk of 15 hebt om uit te wassen! Ik heb me niet verdiept in de overige tarieven, maar gevraagd of ze voor me wilden uitrekenen wat de totaalprijs zou worden, omdat ik vermoedde dat het wel een peperdure aangelegenheid zou worden. Dat vonden ze geen enkel probleem, dus de oude dame pakte de rekenmachine en het jonge meisje las hardop de hoeveelheden voor. En na 5 minuten, het hele gebeuren werd voor de zekerheid twee keer gedaan, kwam de totaal stand. Deze wasbeurt zou € 166,10 gaan kosten. Op zo'n moment is het fijn dat je gastland dezelfde valuta hanteert als je in Nederland gewend bent. Want je weet natuurlijk onmiddellijk dat dit een idioot duur feestje is. Het was misschien niet erg aardig van me, maar ik vond de hele situatie inmiddels zo lachwekkend, dat ik bij het horen van het bedrag mijn lach niet meer kon inhouden. "Ohh, I am very sorry, but this amount, it is too much. Sorry, sorry for all your counting work, but this is not ok for me". Gelukkig bleven ze de vriendelijkheid zelve, ook bij mijn lachstuip. De jongedame zag er ook de lol ook wel van in... En ze begreep ook dat dit tooo expensive was. Dat zag ik aan haar ogen, maar ze zei het niet natuurlijk! Gelukkig bleek het wassen van het beddengoed dan- relatief gezien- wel weer mee te vallen. Voor het wassen en drogen van al onze lakens, slopen en dekbedhoezen werd € 13,50 gerekend. Dat vond ik dan- gelet op hun tarieven- bijna weer een meevaller. Dus met een nog 3/4e gevulde waszak ben ik weer vertrokken. En tijdens het poetsen van de boot hebben we zelf -op de hand- de resterende was gedaan. Binnen een paar uur was onze boot -met behulp van extra lijntjes- omgetoverd in een wasserette. Ik ben vergeten er een foto van te maken, maar onze boot was-met al dat rommelig opgehangen wasgoed- waarschijnlijk de schande van de luxe jachthaven. Gelukkig was het een warme en zonnige dag, dus met een tevreden gevoel hebben we onze kasten weer gevuld met schone kleding. Duhhhuhh....€ 166,10... Die zijn gek!! Na Tivat zijn we verder de delta opgevaren. Het werd steeds mooier. Vlak om ons heen grote hoge bergen, veel bomen en groen gras. Aan de waterkant leuke dorpjes en stadjes. Moderne huizen, maar ook veel oude gebouwen. Het meeste in uitstekende staat. De zoute zeegeur verruilde zich voor een zoete berglucht. Plotseling waanden we ons op een groot bergmeer ergens in Oostenrijk. Een totaal andere atmosfeer, andere looks, andere beleving. We hebben er geankerd, de toeristische trekpleister Kotor bezocht. Daarin prachtige overleveringen van griekse, romeinse en byzantijnse rijk. De hele oude binnenstad van Kotor geniet de bescherming van Unesco. Vanaf de stad zijn hoog tegen de 1700 meter naastgelegen berg middeleeuwse stadsmuren te beklimmen tot bijna halverwege de berg. Laag, staande op het stadsplein, hebben we in felle zon het bolwerk dat zich als een Chinese muur bergopwaarts richt, staan te bewonderen. Tegelijkertijd besloten we om de 5 km lange muren niet te gaan beklimmen. Te warm, te stijl, te zwaar! Misschien een andere koelere keer? De volgende dag hebben we vanuit onze kleine gezellige haven in Prcanj onze fietsen uit de boot getoverd en hebben we de binnenzee met een kleine oversteek per ferry, omgefietst. Een tocht van 39 km, over de kustweg, door al die leuke dorpjes en stadjes. Superleuk en kicken dat we de tocht met de klimmers en dalers redelijk gemakkelijk konden volbrengen. Pijn in de konten na afloop, dat wel!! We hebben een paar dagen rondgezworven op de binnenzee. Geankerd, haventjes bezocht en bedacht dat we het advies van havenmeester Vladimier wilden opvolgen. Een bezoek aan het achterland van Montenegro. Hij tipte ons het bergdorpje Zabljak als een "must-see", dus we hebben onze boot bij een kleine servicehaven achtergelaten en hebben een auto gehuurd voor 2 dagen. Onze monden vielen open van verbazing over het prachtige bergachtige achterland dat zich voor ons ontvouwde. Het was even wennen aan de snelheid van de huurauto ( een zeilboot vaart met een beetje mazzel zo'n beetje 12-14 km per uur). Nog meer was het wennen aan de enorme hoogtes waar de wegen ons naartoe leidden. Maar het landschap, de bossen, de enorme rotsen, de kloosters, de dorpjes....we realiseerden ons meteen dat 2 dagen absurt kort was. We voelden ons soms net van die Japanners, die in een weekje Europa bekijken. Autootje in, rijden, autootje uit, kijken, fotootje maken, autootje weer in, rijden, ohhh, ahhh, wauw, autootje uit, etc.... Aan het einde van de dag kwam als klap op de vuurpijl het Nationale Park Durmitor. Dat bleek een enorme hoogvlakte ( tussen de 1200 en 2500 meter) met een prachtige natuur. Aan de rand van dit park ligt het plaatsje Zabljak. Een wat rommelig modern gebouwd bergdorpje op ongeveer 1700 meter hoogte. Die hoogte merk je alleen als je met je auto naar de hoogvlakte klimt. Haarspeldbocht na haarspeldbocht door bossen, langs ravijnen, er leek geen einde aan te komen. En dan plotseling een enorme onafzienbare lichtglooiende alpenweide, groen gras, kleurige kleine huisjes, licht glooiende wegen, wandelpaden, fietsroutes. En als achtergrond altijd een paar hoge bergtoppen, je weet wel, van die geschilderde doeken- als het panorama mesdag. Plotseling een vestje aan- de temperatuur zat op 19 graden. En om je heen mensen met zware bergschoenen, windjacks en rugzakken. Wauw, wat een contrasten!! De volgende dag zijn we met onze huurauto langs de canyon van de rivier de Tara (ja,ja, Roel&Jacomine) gereden. En weer adembenemende plaatjes. Ik raakte licht gefrustreerd dat we veel te weinig tijd hadden om al het moois onderweg te bekijken. Kloosters, natuurmusea, bijenboerderijen, bergmeren, hooggelegen kerken, het is er allemaal, maar we hebben ze niet kunnen bekijken. Onze auto moest op tijd terug zijn en bovendien speelde het Nederlands voetbalteam, dus we hadden andere prioriteiten. Maar volgend jaar...dan gaan we minstens een week. En dan nemen we onze bergschoenen en onze mountainbikes mee!! En daarna hebben we weer gezeild. Langs de kust van Montenegro. Bigova, Budva, sveta Stefan, Bar. Het is mooi, maar de kustlijn is minder indrukwekkend dan die van Kroatie. In Bar zijn we twee dagen in de haven blijven liggen om Stari Bar ( oud-Bar) te bekijken. Met de fietsen zijn we in 32 graden naar de ruïnes van de oude stad geklommen. Ik vond de klim vooral een sportieve prestatie, want het parcours werd gevormd door een 4 km lange klim die qua hellingsgraad en lengte pas echt indrukwekkend bleek toen we op de terugweg de lange afdaling met een rotgang maakten. "Wauw.......!!!!!, schreeuwde ik naar Rob ( die uiteraard weer minder aan de rem trok dan ik en dus ver voor lag) " dat we dit allemaal geklommen hebben!!" Stari Bar was geweldig! Tegen de berg aangeplakt de overblijfselen van een hele oude stad. Pas een klein gedeelte van de stad is gerestaureerd en onderzocht, zeker is dat de stad al in de 8e eeuw bestond, maar het vermoeden was dat de stad al eeuwen daarvoor vorm kreeg. Slavische volken, Turken, Romeinen, Venetiers....allemaal hebben ze hun stempel op de stad gedrukt. En dat is te zien. We hebben tussen de restanten gezworven, zijn op muren geklommen, hebben in kerkjes gestaan over de restantjes van oude straatjes gelopen. Het was er uitermate rustig. Het was een betoverend moment toen ik ergens op een grote kei in de schaduw zat te wachten op Rob, die via een griezelig hoge en steile open stalen trap op een oude muur was geklommen. Ik was helemaal alleen, om mij heen niets anders dan oude brokkelige muren, olijfbomen en het stjirpende geluid van krekels. En plotseling vanuit een naburige moskee het luid en duidelijke gezang van een muaddhin. Ik waande me even in een heel ander tijdperk....kippenvelmomentje!! Het weer op de Adriatic is nog steeds niet stabiel. De dagen met veel hitte en windstilte worden afgewisseld met lage druk, harde wind en lagere temperaturen. We blijven maar regen- en onweersbuien op onze kop krijgen. Regelmatig denken we in een mooi baaitje in de luwte te liggen, maar dan zorgen winddraaiingen ervoor dat we onverwacht een speelbal worden van wind en golven. Meest extreme vorm was wel het moment dat we in het gezellige baaitje van Bigova aan de boei van een gezellig (grieks) restaurantje lagen. We waanden ons beschut tegen een behoorlijk opstekende Jugo, een stormachtige wind uit het zuiden. Maar toen 's nachts die wind helemaal weg viel, veranderde de kleine baai in een gevaarlijk golfbad door lage wal golven van zee. We werden ons bed uitgestuiterd door de dansende Yildiz en toen tot overmaat van ramp bleek dat door de windstilte alle aan boeien liggende boten volstrekt willekeurig heen en weer gingen slingeren en draaien, waardoor er bijna-botsingen ontstonden. Er was er maar een actie mogelijk, nl. losmaken en wegwezen. Nou, dat hebben we geweten! Want om half 6 s morgens bleken de golfjes in de baai in geen vergelijk te staan met de golven die we op zee kregen. Ik heb ze in mijn zeilcarriere nog niet zo hoog gezien. Rob gelukkig wel, dus die kon me geruststellen, maar het werd desondanks een afschuwelijke tocht. En vooral omdat de windstilte aanhield, kon er door die hoge golven niet gezeild worden. Dus op de motor voeren we door golven van 4-5 meter heen, waardoor onze Yildiz nog meer door elkaar geslingerd werd dan dat het geval was geweest mét zeilen. We zagen allebei groen-en-geel. Voor Rob is dat heel bijzonder, want die kan normaal gesproken op zn kop hangen in een stuiterende boot. Maar waarschijnlijk heeft een gebrek aan ontbijt hem de das omgedaan. Ondanks de geringe af te leggen afstand, maar een kleine 12 mijl, hebben we heel stevig moeten afzien, want terug gaan was uiteraard geen optie! Hoe heerlijk was het om de beschutting van de baai van Kotor te vinden en uit de grip van de golven van zee te komen! Als ik dit schrijf liggen we voor de tweede keer in het piepkleine haventje van Prcanj. Gisterenavond hebben we het Nederlands team zien verliezen van Brazilie. Vanochtend zijn we door de regen gefietst naar Kotor en hebben we wat rondgekeken en geshopt. En nu...weer lage druk en het regent knalhard, het onweer dondert en de wolken hangen zo laag, dat de ons omringende bergen niet meer zichtbaar zijn. Maar de temperatuur is ok, zo'n 24 graden. Dus de korte broeken en t-shirts kunnen gelukkig aanblijven! Tot het volgende blog maar weer! Veel liefs van ons!